LEAP: vernieuwende technologie voor poedercoaten op lagere temperaturen

Poedercoaten is al geruime tijd een duurzaam alternatief voor aflakken. Het is beter voor mens en milieu en vraagt minder arbeidstijd. Nu wordt het vooral gebruikt op metaal, want de temperaturen die nodig zijn om een coating te laten uitharden, zijn zo hoog dat hout verbrandt en kunststof smelt.
Bram van  Fieten

Een consortium onder leiding van verfproducent Van Wijhe ontwikkelde met een bijdrage uit de regeling Grote R&D samenwerkingsprojecten een technologie om hout en kunststof op lagere temperaturen te poedercoaten.

LEAP – Engels voor sprong – is de naam van het projectplan dat het consortium rond Van Wijhe indiende. Voor de verfproducent uit Zwolle is poedercoaten dan ook een flinke sprong, erkent new business development manager Bram Fieten. "We voorzagen dat poedercoaten een alternatief kon worden voor onze houtlakken. Dan kun je wachten tot de concurrentie een stap zet, maar wij besloten de sprong te wagen. Zo loop je in elk geval voorop, zowel op het gebied van innovatie als van duurzaamheid. Poedercoaten op lage temperaturen zorgt voor een extra CO2-besparin van circa veertig procent".

Dynamiek

Samen met grondstoffenleverancier Nuplex en eindgebruikers Lenferink Industriële Houtcoating, Weekamp Deuren en Kamp Coating diende Van Wijhe het projectplan voor LEAP in. Elke partner had zijn eigen belang. Dat varieerde van de ontwikkeling van een nieuwe grondstof (Nuplex) tot het poedercoaten van combimaterialen en van houten deuren en gevelonderdelen. Die gevarieerde samenstelling zorgde voor een prettige dynamiek. Hoewel het geen lid van het consortium was, gaf het Polymer Science Park belangrijke adviezen over de beheersing van de temperatuur van het poeder. Een subsidieaanvraag geeft een samenwerkingsverband een extra dynamiek, vindt Fieten. "En dat is zeker niet alleen een kwestie van geld. Tijdens het schrijven van de aanvraag wordt je gedwongen om de samenwerking goed vorm te geven. Je zet weloverwogen een stip op de horizon en spreekt af hoe je daar naartoe werkt. Het doel en de verwachtingen zijn dan duidelijk. Stoppen als een eerste resultaat niet positief is, wat bij andere projecten wel eens gebeurt, is niet aan de orde. Je rondt het project gezamenlijk af. Die combinatie van financiën en commitment vormt voor mij de meerwaarde van een subsidieaanvraag."

Houtindustrie

LEAP eindigt eind 2018 en de resultaten zijn veelbelovend. Al lopen de zaken bij innovatie toch vaak net anders, is Fietens ervaring (zie ook het Anorachproject). "Bij een subsidieaanvraag beschrijf je hoe de wereld er over drie jaar uit zal zien. Vooraf dachten we dat het grootste toepassingsgebied de houtindustrie zou zijn. Dat denken we nog steeds, want poedercoaten biedt veel voordelen op het gebied van duurzaamheid en besparing van productietijd. Ook het coaten van Europees zachthout, zodat het even duurzaam wordt als tropisch hardhout is een belangrijke kans. We merken dat de industrie nog aan het idee moet wennen en dat ook belangrijke keurmerken nog niet passen voor het poedercoatproces. Als dat geregeld is, zullen veel houtbedrijven in coatinglijnen gaan investeren."

Aan de andere kant is er veel meer belangstelling uit sectoren die met combinaties van kunststof en metaal werken, zoals de automotive- en de (agrarische) werktuigenindustrie. Fieten:"Met onze technologie kun je auto-onderdelen van bijvoorbeeld staal en kunststof in één procesgang coaten. Dat biedt de nodige perspectieven." Inmiddels heeft de technologie ook buiten het bereik van het project al een toepassing gevonden. De metalen leuningen van de beeldbepalende – en volledig duurzame – nieuwe Boekelosebrug in Hengelo, worden op lage temperatuur gepoedercoat.

Poedercoaten op lagere temperaturen zorgt voor kwart lagere energiekosten

Duurzaamheid is sinds jaar en dag een belangrijk element van de strategie van de Kamp Coating Groep. In de afgelopen tien jaar wist de marktleider op het gebied van poedercoaten van metalen onderdelen voor (vracht)auto’s, tractoren en landbouwmachines het energiegebruik binnen de productie te halveren. Met de technologie die het LEAP-consortium ontwikkelde, verwacht Kamp Coating opnieuw 25 procent energie te kunnen besparen.

Veertig jaar geleden maakte Kamp Coating de overstap van natlakken naar poedercoaten van metalen onderdelen. Het paste uitstekend in de duurzaamheidsdoelstellingen die het Apeldoornse bedrijf sindsdien nastreeft. “Een project als LEAP sluit daar ook weer prima op aan”, zegt directielid Maarten Waaijenberg. Kamp Coating werd onderdeel van de ‘metaalgroep’ van het LEAP-project. Die kreeg als doelstelling de ontwikkeling van een poedercoatingtechnologie op lage temperaturen, speciaal voor metalen onderdelen en combinaties van metaal en kunststof.

Dubbellaags

“De technologie voor het coaten van combimaterialen is nog niet volledig uitontwikkeld”, zegt Waaijenberg. Maar het poedercoaten van zware metalen onderdelen voor trucks en tractoren laat uitstekende resultaten zien. "Deze onderdelen moesten we dubbellaags, dus in twee procesgangen, coaten. Door de dikte van het metaal duurde het lang voordat het poeder uitgehard was. Nu kunnen we in één procesgang twee afzonderlijke lagen coaten op lagere temperatuur. Dat zorgt voor een energiebesparing van circa vijftig procent. Ook bij onderdelen die enkellaags gecoat moeten worden, zien we energiebesparing. Gemiddeld verwachten we met de nieuwe technologie 25 procent energie te kunnen besparen."

Snelheid en verdieping

“Een innovatief bedrijf als Kamp Coating maakt regelmatig gebruik van subsidies om nieuwe technologieën ontwikkelen. In het verleden vroeg Kamp Coating onder meer EFRO-subsidie aan voor een technologie om kleurenfoto’s op metalen platen te coaten.Ook zonder EFRO-subsidie had Kamp Coating nagedacht over een technologie voor coaten op lage temperaturen”, zegt Waaijenberg.

Maarten Waaijenberg

Dat past bij onze doelstellingen.

De overheid legt ook steeds meer druk op de industrie om minder of helemaal geen gas meer te gebruiken. Coaten op lagere temperaturen is dan een mogelijke oplossing. Dat we de technologie nu al snel ontwikkeld hebben, komt door de subsidieaanvraag. Die zorgt voor een snelheid en verdieping van kennis, die je op geen enkele andere manier kunt bereiken."

Maarten Waaijenberg

Kamp Coating Groep